Zioła aromatyczne – 10 ziół zapachowych, które warto umieścić w swoim kuchennym ogrodzie
Zioła aromatyczne oddziałują na wiele zmysłów, pełnią zarówno funkcję dekoracyjną, jak i praktyczną. Mogą upiększyć każdy ogród swoimi pachnącymi, kolorowymi, smakowitymi i teksturowanymi liśćmi i kwiatami.
Oprócz walorów wizualnych i kulinarnych, zapach pachnących ziół może mieć również wpływ na nasze samopoczucie emocjonalne. Na przykład uważa się, że lawenda pomaga złagodzić stres i sprzyja relaksowi, a podnosząca na duchu świeża mięta poprawia koncentrację.
Są to rośliny wszechstronne. Istnieją zioła aromatyczne pasujące do większości warunków uprawy, dlatego istnieje wiele sposobów na włączenie ich do swojej uprawy pomysły na ogród – czy to wśród roślin ozdobnych na rabatach i obrzeżach, posadzonych w wydzielonym ogrodzie ziołowym, przy wyściełaniu ścieżek czy też do napełniania pojemników.
Jak uprawiać aromatyczne zioła
Umieść aromatyczne zioła tam, gdzie możesz w pełni docenić ich piękny zapach. „Wspaniałą rzeczą w zapachu jest to, że jest bardzo sugestywny” – wyjaśnia ekspertka ds. ziół Jekka McVicar VMH z Farma Ziołowa Jekki .
Większość ziół aromatycznych lubi słoneczne miejsca, ale niektóre, jak mięta, melisa czy rumianek, tolerują półcień. „Wiele ziół pochodzi z Morza Śródziemnego i dobrze rośnie w pełnym słońcu i dobrze przepuszczalnej glebie” – radzi ekspert w dziedzinie ogrodnictwa Melindę Myers .
Aby najlepiej cieszyć się zapachem ziół na swoim podwórku, posadź je w pobliżu ścieżek lub na wzniesieniu, skąd będziesz czuł ich zapach podczas przechodzenia; na słonecznym, osłoniętym dziedzińcu, aby wypełnić powietrze ich aromatem; w doniczce przy tylnych drzwiach lub na parapecie” – radzi Heather Birkett, starsza ogrodniczka w National Trust’s Banku Żołądź w Cumbrii.
Zioła aromatyczne na ogół preferują glebę przepuszczalną, chociaż takie jak mięta przetrwają w wilgotnej glebie. „Glebę można poprawić, tworząc warunki mniej lub bardziej przepuszczalne” – mówi Heather, na przykład albo kopiąc piasek ogrodniczy, jeśli jest to ciężka gleba gliniasta, albo dodając materię organiczną do gleby piaszczystej.
Jest wiele pomysły na ogród ziołowy spróbować, możesz też hodować delikatne rośliny w doniczkach, aby zimą przechowywać je pod osłoną. W przypadku ziół zapachowych doniczkowych „używaj kompostu na bazie gleby, który latem lepiej zatrzymuje wodę” – dodaje Jekka.
10 najlepszych aromatycznych ziół do uprawy
„Zioła zapachowe są szczególnie wciągające i dostępne dla każdego, kto może spróbować ich uprawy, dlatego stanowią świetny sposób na ogrodnictwo” – wyjaśnia Heather Birkett.
Większy wybór jest wśród ziół aromatycznych, które lubią stanowiska w pełnym słońcu, ale są też takie, które będą dobrze rosły także w lekkim cieniu. „Połowa zabawy w ogrodnictwie polega na wypróbowywaniu różnych rozwiązań i poznawaniu tego, co sprawdza się w twoim ogrodzie” – mówi Heather.
1. Werbena cytrynowa – Aloysia citrodora
Werbena cytrynowa tworzy elegancki krzew, który może dorastać do 6 stóp wysokości i szerokości. Jej liście wydzielają orzeźwiający zapach przy każdym dotknięciu, dlatego dobrym miejscem do sadzenia jest obok ścieżki.
Zioło to lubi pełne słońce i żyzną glebę z doskonałym drenażem i nadaje się również do uprawy w pojemnikach, więc warto je dodać do listy pomysłów na plantacje ziół.
„Werbena cytrynowa to jedno z moich ulubionych ziół aromatycznych” – mówi Jekka McVicar. „Pachnie cytrynowym sorbetem, możesz mieć liść w kieszeni przez cały dzień, a to poprawi ci humor. Jest wyjątkowo dobra i robi niezwykłą herbatę” – dodaje.
2. Mięta – mentha sp
Rośliny miętowe dobrze radzi sobie w słońcu lub lekkim cieniu i toleruje wilgotną glebę. Mają charakterystyczny silny zapach w liściach i łodygach i mogą wytwarzać piękne kwiaty o fioletowych kolcach, chociaż regularne zbiory mogą ograniczyć kwitnienie.
„Do wyboru jest wiele odmian tego aromatycznego zioła – mięta czekoladowa, mięta pomarańczowa, mięta woda kolońska, mięta jabłkowa, mięta grejpfrutowa, mięta marokańska, mięta imbirowa, mięta ogrodowa itd., a każda z nich ma inny, subtelny zapach, – mówi Heather.
„Mięta może być inwazyjna i należy ją chronić, aby zapobiec jej zasiedlaniu ogrodu” – dodaje, więc przed dodaniem jej do ogrodu upewnij się, że znasz wszystkie tajniki uprawy mięty.
3. Rozmaryn – Salvia rosmarinus
Jeśli masz mały ogród, postaw na wyprostowane, łukowate zwyczaje szałwia rozmarynowa, A krzew o małym lub średnim drzewie, jest znacznie łatwiejszy w uprawie.
Jekka McVicar poleca „Rampant Boule”, a Heather również jest mistrzynią Salwia rozmarynowa „Wyczyniec”, „który z wdziękiem owinie się po bokach okrągłej doniczki. Wytwarza srebrzyste, pachnące liście, a od maja do czerwca każda łodyga jest pokryta białymi, różowymi lub fioletowymi kwiatami.
Wybierz słoneczne miejsce dla uprawa rozmarynu i po zadomowieniu jest dość tolerancyjny na suszę, chociaż może być podatny na ataki podczas bardzo mroźnych zim.
„To pachnące zioło rośnie tylko w strefach od 8 do 10, ale rozmaryn w doniczce można zimą przenosić do pomieszczeń w chłodniejszych regionach, a następnie wynieść na zewnątrz, gdy zrobi się cieplej” – mówią eksperci z Bonnie Rośliny .
„Wspaniałą rzeczą w rozmarynie jest to, że może on również ponownie zakwitnąć jesienią, więc jest korzystny nie tylko dla naszego dobrego samopoczucia, ale także dla pszczół, zwłaszcza trzmieli, ponieważ jest późną rośliną nektarową” – dodaje Jekka.
4. Rumianek – Rumianek szlachetny
Dzięki nisko rosnącemu, rozłożystemu pokrojowi rumianek tworzy materię pięknych żółtych i białych kwiatów przypominających stokrotki, dzięki czemu jest dobry na pęknięcia w chodnikach. „Pachnące liście uwalniają zapach po potarciu lub nadepnięciu i radzą sobie z okazjonalnym ruchem pieszym” – mówi Heather.
Uważa się, że rumianek ma właściwości uspokajające i kojące, jest powszechnie stosowany w herbacie. Te aromatyczne rośliny ziołowe lubią słońce lub lekki cień i stanowią świetny dodatek do mały ogródek warzywny „aby przyciągnąć pożyteczne owady i zapylacze, aby zwiększyć zbiory i utrzymać warzywa w zdrowiu” – mówią eksperci z Bonnie Plants.
5. Lawenda – Lavandula
Lawenda to jedno z najbardziej charakterystycznych ziół aromatycznych w ogrodzie, fantastyczne dla pszczół i motyli.
Do wyboru jest wiele odmian, ale jeśli masz mniejszy ogród, Jekka McVicar radzi odmiany angustifolia i pośrednie. Lawenda angustifolia dorasta do około 23–27 cali (60–75 cm) średnicy, podczas gdy rośliny pośrednie dorastają do około 40 cali (1 metr).
Aby lawenda mogła odnieść sukces, potrzebne są odpowiednie warunki. „Najlepiej rośnie na glebie lekkiej, dobrze przepuszczalnej i wolnej od wilgotnych, rozmokłych zim. Dodanie piasku lub żwiru może pomóc w poprawie gleby. Wybierz suche, słoneczne i otwarte stanowisko. Krzew można uprawiać z nasion wysianych wiosną, ale jest także świetną ziołem do uprawy z sadzonek i warstw, a także podziału korzeni” – wyjaśnia Flora Scott, główna ogrodniczka i stażystka zielarska w firmie Zioła leczące .
Lawenda wymaga również starannego przycinania. „W ósmym miesiącu zmniejsz je o ⅛” – radzi Jekka McVicar. „Trzymaj się zieleni i nie wchodź do starego lasu. Jest to bardzo ważne, ponieważ teraz często mamy ulewy deszczu i jeśli zostawisz stare główki kwiatowe na roślinie, ulewny deszcz przełamie roślinę na pół. Przycinając, nadajesz roślinie kształt kopuły, co pomaga ją chronić.
6. Koper włoski – Koper pospolity
Koper włoski to krótkotrwałe zioło o zapachu ziół.
Organizowanie półek na książki
„Każdego roku wytworzy posągowe łodygi o wysokości około 180 cm, z dużymi baldachimami małych, miękkich żółtych kwiatów, a łodyga, liść i nasiona silnie pachną anyżem” – mówi Heather Birkett.
Koper włoski należy uprawiać na stanowiskach słonecznych, na żyznej, ale dobrze przepuszczalnej glebie. „Jeśli zostanie posadzony w miejscu, w którym jest szczęśliwy, dokona samosiewu, zapewniając nowe rośliny, z których będzie mógł kontynuować uprawę” – mówi Heather.
Chociaż wielu ogrodników lubi rosnący koper włoski jako delikatna bylina w strefach od 6 do 10, zwykle uprawia się ją jako roślinę jednoroczną, mówią eksperci z Bonnie Plants.
7. Melisa lekarska – Melissa officinalis
Melisa ma bardzo pachnące liście i produkuje małe białe lub bladofioletowe kwiaty.
„Ta bylina wieloletnia dobrze radzi sobie z regularnymi zbiorami dzięki silnemu pokrojowi wzrostu. Dostępne są różnorodne formy o złotych liściach, które oświetlają granicę ogrodu” – mówi Heather.
To aromatyczne zioło dobrze radzi sobie na stanowiskach słonecznych lub półcienistych, na żyznej, dobrze przepuszczalnej glebie. Szczególnie dobrze nadaje się do aromatyzowania herbat, lemoniad i syropów.
Melisę można rozmnażać z nasion, sadzonek lub przez podział na wiosnę. Nasiona można wysiewać w pomieszczeniach zamkniętych od wczesnej wiosny do tacek z wtykami, przykrywać perlitem, a następnie przesadzać do doniczek” – mówi Flora Scott.
8. Szczypiorek czosnkowy – Allium tuberosum
Rzadkość wśród rodziny ziół zapachowych, szczypiorek czosnkowy wyrastają z cebulki, a nie z nasion.
„Zioło ma charakterystyczne płaskie liście zamiast okrągłych i piękne białe, kuliste główki kwiatowe, które pojawiają się późnym latem i opadają – później niż w przypadku większości czosnków” – mówi Heather.
Szczypiorek czosnkowy potrzebuje wilgotnej, ale dobrze przepuszczalnej gleby w pełnym słońcu.
9. Koper – Anethum Graveolens
Koper, jednoroczne zioło aromatyczne, można łatwo wyhodować z nasion każdego roku.
„Ma aromatyczne szarozielone liście z baldachimami małych żółtych kwiatów i wspaniały, mocny zapach anyżu” – mówi Heather.
Upewnij się, że przeprowadziłeś wcześniej badania, aby wiedzieć, jak uprawiać koperek. Lubi rosnąć na dobrze przepuszczalnej glebie na słonecznym stanowisku i należy ją sadzić wiosną lub jesienią w klimacie wolnym od przymrozków, twierdzą eksperci z Bonnie Plants.
10. Tymianek cytrynowy – Thymus „kulinarna cytryna”
Dzięki lekko cytrynowemu aromatowi i atrakcyjnym liściom tymianek cytrynowy stanowi piękny dodatek do ogrodu.
Uprawa tymianku jest łatwa, a szczególnie ta odmiana „fantastycznie smakuje i łączy się z rybami, kurczakiem i warzywami” – mówi Jekka McVicar.
To aromatyczne zioło jest nie tylko dla nas atrakcyjne, ale tymianek cytrynowy jest także wspaniały dla pszczół i motyli, które przyciągają jego drobne kwiaty.
Idealnie nadaje się do formowania okrywowych roślin lub sadzenia wzdłuż krawędzi ścieżek lub tarasów.
Jakie są najbardziej aromatyczne zioła?
Na powyższej liście znajdują się niektóre z najbardziej aromatycznych ziół, w tym rozmaryn, tymianek, mięta, lawenda i koper włoski.
Aby jak najlepiej wykorzystać pachnące zioła, należy umieścić je ostrożnie na swoim podwórku, tak aby móc cieszyć się ich aromatem, przechodząc obok lub siedząc i ciesząc się słońcem na patio lub tarasie.
Rozważ także użycie pachnących ziół do ułożenia ścieżek prowadzących do drzwi wejściowych lub umieść je w doniczkach po obu stronach drzwi, aby odwiedzający również mogli cieszyć się ich zapachem.
Które pachnące zioła produkują również piękne kwiaty?
Istnieją pewne aromatyczne zioła, które są również podziwiane ze względu na piękne kwiaty. Poniżej znajdują się sugerowane dodatki od Flory Scott.
Czerwona Bergamotka ( Monarda Didyma ) – duże, czerwone kwiaty zebrane w okółki o korzennym aromacie. Kwiaty wysychają na piękny bordowy kolor i stanowią dobrą edycję potpourri.
Kwiaty kopru włoskiego ( Koper zwyczajny ) – duże, płaskie baldachimy małych jasnożółtych kwiatów pachnących anyżem. Aromatyczne nasiona można zachować i wysuszyć, aby wykorzystać je w kuchni.
Meadowsweet ( Filipendula Ulmaria ) – pieniste grona kremowobiałych kwiatów, które silnie pachną słodkimi migdałami i miodem.
Pennyroyal ( Koło miętowe ) – wysokie kłosy fioletoworóżowych kwiatów o silnym zapachu mięty, rosnące w gronach wokół łodygi.
Jak suszyć pachnące zioła?
Zioła wieloletnie i krzewiaste można suszyć i stosować przez cały rok.
Zbieraj gałązki w pęczki, rano połóż je na kilka dni w suchym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu, np. w szklarni, następnie zwiąż je w pęczki i powieś do góry nogami, aby całkowicie wyschły. Przechowuj suszone zioła w wyraźnie oznakowanych szklanych słoikach.
„Jeśli chcesz suszyć lawendę, rób to tuż przed otwarciem kwiatów, a nie wtedy, gdy są otwarte, ponieważ zerwanie ich, gdy są otwarte, spowoduje odpadnięcie kwiatów” – radzi Jekka McVicar.